.: W kapciach i z kroplówką - to ciągle JA! Kilka słów o poczuciu ciągłości :.

Na początku chciałabym Was prosić o oderwanie się od ekranu (po przeczytaniu krótkiej instrukcji). 

1. Przygotuj długopis i coś, na czym można swobodnie pisać

(najlepiej kilka małych karteczek samoprzylepnych - myślę, że powinno być ich więcej niż 5)

2. Spróbuj odpowiedzieć sobie na pytania: Kim jestem? Jakie pełnię role w moim życiu?

(Tu nie ma dobrych i złych odpowiedzi. U jednych najpierw pojawi się bycie matką, córką czy przyjaciółką a u innych bycie architektem albo miłośnikiem mopsów. Postaraj się uwzględnić kilka najważniejszych określeń Ciebie)

3. Rozłóż te kartki obok siebie, przyjrzyj się dokładnie każdej z nich.

Ile ich jest? Która pełniona przez Ciebie funkcja jest najważniejsza?

4. A teraz spróbuj zasłonić dowolną zapisaną przez Ciebie kartkę.

Jak czujesz się bez tej roli? Czy Ty to dalej Ty?

Pomyśl co się w Tobie zmieniło, kiedy zabrakło tej jednej pełnionej przez Ciebie funkcji? 

5. Jeśli jesteś gotowy - zasłoń kolejną kartkę z określeniem Ciebie. Następnie kolejną…

Ta nasza zabawa w filozofa i odpowiadanie na trudne pytania to tylko namiastka tego,

z czym zmagają się osoby, których sytuacja życiowa się zmienia pod wpływem choroby, niepełnosprawności, utraty kogoś bliskiego czy przeprowadzki do instytucji pomocowej.

Pewne zmiany ról, są nieuniknione i pojawiają się w biegu życia (np. przejście na emeryturę).

Inne, które są nagłe, zmuszają do szybkiego przystosowania się do rzeczywistości…

na przykład takiej w kapciach i z kroplówką! 

Wtedy niezwykle kuszące jest sprowadzenie takiej osoby do jednej roli: PACJENTA / PODOPIECZNEGO. Dotyczy to zwłaszcza osób w wieku senioralnym. Jak tego uniknąć? 

Z pomocą przychodzi nam Teoria  Ciągłości (Atchley, 1989)

Zakłada ona, że na naszą tożsamość mają wpływ trwałe wyobrażenia o sobie i czynniki kontekstowe, wpływające na stabilność tych wyobrażeń.

Ważne będzie rozróżnienie 3 pojęć:

💜Ciągłość wewnętrzna - poczucie spójności własnych skłonności i dyspozycji – np. bycie pracowitym, zaradnym, samodzielnym. (kim jestem i jaki jestem)

💜Ciągłość zewnętrzna - skłonność do tworzenia i utrzymywania  stabilnych struktur zewnętrznych (“to, co moje”, posiadane przedmioty, miejsca, przyzwyczajenia, nawyki)

💜Nieciągłość - to nagłe zdarzenia wymagające podjęcia określonych działań aby odzyskać poczucie ciągłości.

Jak zrobić krok w stronę przywrócenia poczucia ciągłości? 

💗Zadaj sobie pytanie: kim jest i kim była do tej pory osoba, którą wspieram?

Jakie role znalazły by się obok karteczki z napisem PACJENT / PODOPIECZNY?

💗Czy mogło dojść do utraty poczucia ciągłości wewnętrznej?

Jeśli tak, to za którymi swoimi cechami albo rolami mój rozmówca tęskni najbardziej?

👪Przykład: Wdowa, która opiekowała się odchodzącym mężem, po czym sama stała się niepełnosprawna i musiała zamieszkać w placówce opiekuńczej, używa zdania:

“Już zawsze będę zależna od innych a do tej pory uwielbiałam być samodzielna”. 

Interwencja: Zaangażowanie pani w czynności, które umożliwiają jej bycie niezależną, samodzielną i potrzebną. Np. pomoc współlokatorce.

💗Czy mogło dojść do utraty poczucia ciągłości zewnętrznej?

Jeśli tak, to których przedmiotów, miejsc, osób, nawyków brakuje najbardziej? 

👪Przykład: Osoby przebywające w placówkach pomocowych, które tęsknią za swoim mieszkaniem i rytmem dnia.

Interwencja: Wiele ośrodków umożliwia umeblowanie pokoju po swojemu, przywiezienie rodzinnych pamiątek. Dodatkowo jeśli personel wie o konkretnych przyzwyczajeniach danej osoby,

np. kawa o określonej godzinie, oglądanie serialu - warto włączyć je do planu dnia, aby dać jak największe poczucie bezpieczeństwa.

💗Jakie nowe role i zasoby, widzę w człowieku przed sobą? Może dostrzegam jakąś jego nową cechę, która narodziła się w nim, właśnie przez sytuację w której się znalazł?

A na koniec wszystkim nam życzę, żebyśmy w osobach, które wspieramy, widzieli to, co dla nich najważniejsze😊! 

Więcej o Teorii Ciągłości:  Hill R. (2010). Pozytywne starzenie się: młodzi duchem w jesieni życia. Warszaw: MT Biznes